Республикӑри хуҫалӑхсенче ӗнерхи куна тӗштырӑна тата пӑрҫа йышши культурӑсене мӗнпур вырма лаптӑкӗн 99,5 проценчӗ ҫинчен пухса кӗртнӗ. 13 районта ку ӗҫе вӗҫленӗ. Кашни гектар пуҫне тухӑҫ вӑтамран 22,5 центнера ларать. Пысӑк тухӑҫпа Елчӗк (28,0 ц/га) тата Вӑрнар (27,7 ц/га) районӗсем мухтанма пултараҫҫӗ.
Ҫӗрулми кӑларассипе тата пахча-ҫимӗҫ пуҫтарса илессипе те хуҫалӑхсем малалла тимлеҫҫӗ.
Хальхи вӑхӑтри яваплӑ тепӗр ӗҫ — кӗр аки. Ӗнерхи куна кӗрхисене 87 пин гектар акнӑ, унсӑр пуҫне ҫу туса илмелли культурӑсем 0,8 пин гектар йышӑнаҫҫӗ. Кӗрхисене акассипе планпа пӑхнине Элӗк (100,3% акнӑ), Йӗпреҫ (100,1%), Хӗрлӗ Чутай (100,0%), Муркаш (101,8%), Пӑрачкав (100,0%), Ҫӗмӗрле (128,2%) тата Елчӗк (100,0%) районӗсенче пурнӑҫланӑ.
Чӑваш Енре Африка мурне сарӑлма паманнине, хӑрушӑ чире тӗп тунӑпа пӗрехне эпир ӗнер пӗлтернӗччӗ. Пӑрачкав район администрацийӗнчен паян пӗлтернӗ тӑрӑх, тӗп тунӑ сыснашӑн ҫынсене тӗлемелли укҫана республика хыснинчен ҫурла уйӑхӗн 31-мӗшӗ тӗлне ҫынсене куҫарса панӑ. Ирӗксӗртен тп тума твинӗ выльӑхшӑн вӗсен хуҫисене 18,2 миллион тенкӗ ытла уйӑрса панӑ.
Аса илтеретпӗр, сыснан чӗрӗ виҫин пӗр килограмне 102 тенкӗ ҫинчен саплаштарнӑ, пуснин хакне — 146 тенкӗ шучӗпе. Пӑрачкав районӗнчи пӗр ҫынна (унӑн выльӑх шучӗ йышлӑ пулнӑ), тӗслӗхрен, 570 пин тенкӗ уйӑрса панӑ.
Пӑрачкав район администрацийӗ ӗнентернӗ тӑрӑх, пирӗн республикӑра хака ытти регионтинчен самай пысӑкрах ҫирӗплетнӗ. Урӑх регионсенче 60 тенкӗрен пуҫласа 82 тенкӗ таран тӳлеҫҫӗ-мӗн.
Чӑваш Енре Африка мурне сарӑлма паман. Хӑрушӑ чире тӗп тунӑпа пӗрех.
Карантина хальлӗхе илмен. Улатӑр тата Пӑрачкав районӗсенче полицейскисем талӑкӗпех дежурствӑра тӑраҫҫӗ. Вӗсем урапасене чарса тӗрӗслеҫҫӗ, ветеринари службин ӗҫченӗсем ятарлӑ хутӑшпа дезинфекцилеҫҫӗ.
Асӑннӑ района кӗрекен, унтан тухакан урапасене малашне те тӗрӗслӗҫ. Нумаях пулмасть ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев Чуварлей ялӗ ҫывӑхӗнче канашлу ирттернӗ. Михаил Васильевича Африка мурне сарӑлма чарни пирки пӗлтернӗ.
Ятарлӑ комиссисем халӑхран сысна пуҫтарса пӗтернӗ. Икӗ районта 3000 ытла сыснана тӗп тунӑ. Вӗсене компенсаци тӳлемешкӗн хыснаран 23 миллион тенкӗ уйӑрнӑ.
Сергей Артамонов министр ку лару-тӑру сысна ашӗн хакне витӗм кӳмелле марри пирки каланӑ. Монополипе кӗрешекен служба лавккасене тӗрӗслеме пуҫланӑ. Сысна ашӗ 6-9 процент хакланнӑ-мӗн.
Карантин зонинчен инфекциллӗ какая илсе тухакансем пур-ха. Анчах вӗсене постра тытса чараҫҫӗ. Халӗ Африка мурне тупнӑ ялсене дезинфекци тӑвас ӗҫ малалла пырать.
Ҫурла уйӑхӗн 27-мӗшӗнче каҫхине республикӑра «Кино каҫӗ» акци иртнӗ. Ӑна пӗтӗмпе 116 лапамра йӗркеленӗ.
«Кино каҫӗ» Пӑрачкав районӗнче те иртмелле пулнӑ. Анчах Африка мурне пула унта мероприятисем, уявсем йӗркелеме чарнӑ.
Ҫав каҫ район-хулари кинотеатрсенче, культура керменӗсемпе ҫурчӗсенче, вулавӑшсенче, музейсенче тӗрлӗ фильм кӑтартнӑ.
Унччен маларах республикӑра 116 лапамра кино кӑтартасси пирки хыпарланӑ, анчах 116-шӗнче ҫес акци иртнӗ.
Акцие 17 пин ытла ҫын хутшӑннӑ. Ҫав каҫ ҫынсем «Легенда №17», «Батальон», «Смешарики: Легенда о золотом драконе» фильмсем курнӑ. Кунсӑр пуҫне эксклюзив та пулнӑ: ҫынсем «Дети против волшебников» фильм пӑхнӑ.
Чӑваш Енре Африка мурӗ текен чир сарӑлма тытӑннине пула ҫивӗч мерӑсем йышӑннине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Пӑрачкав районӗнчи Напольное ялӗнче ҫурлан 17-мӗшӗнче карантин пулнине йышӑннӑ. Унта сысна ашне сутма, ярмӑрккӑсем ирттерме чарнӑ. Ҫурлан 25-мӗшӗ тӗлне Пӑрачкав районӗнче 2 358 сыснана ҫунтарнӑччӗ, ҫынсем ветеринарсене пӗлтермесӗр 504 пуҫа хӑйсем тӗллӗн пуснӑ.
Улатӑр районӗнчи Сӑр Майданӗ ялӗнче те сыснасем чирленине тупса палӑртнӑ. Унта ҫурлан 25-мӗшӗнче карантин тесе палӑртнӑ.
Хальхи вӑхӑтра Пӑрачкав районӗнче хир сыснине те тытма юрамасть. Сунара кайма чаракан хута Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗ ҫурла уйӑхӗн 26-мӗшенчех йышӑннӑ. Чару карантин вӑхӑчӗ вӗҫленичченех пырассине пӗлтереҫҫӗ.
Чӑваш Енре Африка мурӗ сарӑлсах пырать. Улатӑр районӗнчи Сӑр Майданӗ ялӗнче те сыснасем чирленине тупса палӑртнӑ. Унта ҫурлан 25-мӗшӗнче карантин тесе палӑртнӑ.
Ҫурлан 25-мӗшӗ тӗлне Пӑрачкав районӗнче 2 358 сыснана ҫунтарнӑ. Ҫынсем ветеринарсене пӗлтермесӗр 504 пуҫа хӑйсем тӗллӗн пуснӑ.
Халӗ пӗрремӗш зонӑна Улатӑр районӗнчи 5 ял тӑрӑхӗ кӗнӗ. Унти мӗнпур сыснана укол туса вӗлерсе ҫунтарнӑ.
Аса илтерер: Пӑрачкав районӗнчи Напольное ялӗнче ҫурлан 17-мӗшӗнче карантин пулнине йышӑннӑ. Унта сысна ашне сутма, ярмӑрккӑсем ирттерме чарнӑ.
Ҫурла уйӑхӗн 22-мӗшӗнче каҫхине республикӑри виҫӗ районта аҫа-ҫиҫӗме пула пушар алхаснӑ.
22 сехет иртсен Пӑрачкав районӗнчи Шадриха ялӗнче ҫурт ҫунма тытӑннӑ. Аҫа ҫапсан пӳртпе пӗрле сарай таврашӗ те ҫунма пуҫланӑ. Хуҫалӑх тӗппипех кӗле ҫаврӑннӑ.
Аҫа-ҫиҫӗм Шупашкар районӗнчи Сопаккасси ялӗнче пурӑнакан икӗ ҫемьене ҫурт тӑррисӗр хӑварнӑ. Телее, пӳртсене ҫӑлма май килнӗ. Унта пушар ирхи 3 сехет хыҫҫӑн тухнӑ.
Комсомольски районӗнчи Асанкасси ялӗнче те 86 ҫулти карчӑкӑн ҫурчӗ аҫа ҫапнине пула ҫунма тытӑннӑ. Ватӑ кил хуҫине ҫулӑмран илсе тухма ӗлкӗрнӗ.
Чӑвашстат апат-ҫимӗҫ хакне черетлӗ хут тӗрӗсленӗ. Пахча ҫимӗҫ хакӗсем пӗчӗкленсе пыраҫҫӗ. Анчах юлашки вӑхӑтра республикӑра сысна ашӗ хакланнӑ.
Ку Пӑрачкав районӗнчи Африка мурӗпе ҫыхӑннӑ. Кунашкал лару-тӑрупа усӑ курса сутуҫӑсем какай хакне самантрах ӳстернӗ. Ҫавӑн пекех чӑх ҫӑмарти, сӗт, хуратул хакланнӑ.
Пахча ҫимӗҫ йӳнелсех пырать. Помидор 20 процент чакнӑ, кишӗр, ҫӗрулми хакӗсем 11 процент йӳнелнӗ. Купӑстапа сухан чи йӳнни шутланаҫҫӗ.
Хӑяр вара хакланнӑ. Унӑн хакӗ 9 процент ӳснӗ. Пахча ҫимӗҫсӗр пуҫне сахӑр, шӑнтнӑ пулӑ, канфет йӳнелнӗ.
Пӑрачкав районӗнче Африка мурне тупнӑранпа пӗр эрне ҫитсе пырать. Унта сыснасене тӗп тӑвас ӗҫ малалла пырать. Унӑн какайне сутма тӳрех чарнӑ.
Халӗ районта сӗт юр-варӗпе сутӑ тума та чарнӑ. Районта аш-какай пасарӗ ӗҫлемест. Ҫынсем сӗт-турӑх, ҫу таврашӗ те туянаймаҫҫӗ.
Ку чару ҫурла уйӑхӗн 18-мӗшӗнче вӑя кӗнӗ. Вӑл 30 куна пырӗ. Сӑмах май, Чулхула облаҫӗнче те сыснасене тӗп тӑваҫҫӗ. Анчах хӑшӗ-пӗри ӑна пусса сутма ҫӳрет-мӗн.
Пӑрачкав районӗнчи Напольное ялӗнче пӗтӗм сыснана тӗп тунӑ. Ҫывӑхри ял тӑрӑхӗнче те сысна юлман. Выльӑха ятарлӑ вырӑнта ҫунтараҫҫӗ. Халӗ ытти ялти сыснасене тӗп тӑвас ӗҫ пырать.
Пӑрачкав районӗнчи сыснасене пилӗк кунта (ҫурла уйӑхӗн 23-мӗшӗнче ҫак ӗҫе вӗҫлемелле) тӗп тумалла. Кун пек йышӑнӑва Чӑваш Республикин правительствин пуҫлӑхӗ Иван Моторин ӗнер кӑларнӑ.
Республика шайӗнчи пысӑк пуҫлӑх кун пек йышӑнӑва Пӑрачкав тӑрӑхне кураймасӑр е сыснасене чӑтма пултарайманнипе кӑларман паллах. Асӑннӑ районти Напольное тӑрӑхӗнче пурӑнакан Н.В. Владимировӑн хушма хуҫалӑхӗнче сыснан чуми алхасма тытӑннӑ. Ҫакна ветеринарсем палӑртнӑ хыҫҫӑн ҫурла Чӑваш Ен Элтеперӗн Михаил Игнатьевӑн ҫурла уйӑхӗн 17-мӗшӗнчи хушӑвӗпе карантин тесе палӑртнӑ.
Усал чире пула тӗп тӑвакан сыснасене ҫунтарса ярӗҫ. Пӗтернӗ сыснасемшӗн республикӑн Резерв фондӗнчен укҫа уйӑрма палӑртнӑ. Вӑл «кӗмӗл» чире пула шар курнисен тӑкакне саплаштарма каймалла.
+16.3 °C